© Getty Images, Wanan Yossingkum
Европската Унија усвои нови, построги правила за квалитет на воздухот кои стапија на сила на 10 декември 2024 година. Овие промени претставуваат значаен чекор кон подобра заштита на здравјето на граѓаните на Унијата и животна средина без загадување до 2050 година.
Со новата Директива за квалитет на амбиенталниот воздух, дозволената годишна граница за ситни честички (PM2.5) е намалена за повеќе од половина. Покрај тоа, се поставуваат построги стандарди за 12 други загадувачи на воздухот.
Одлуките на ЕУ се во согласност со препораките на Светската здравствена организација (СЗО) и имаат за цел постепено подобрување на квалитетот на воздухот, а вклучувајќи и сериозни научни истражувања во целиот процес.
Според Европската агенција за животна средина, загадениот воздух предизвикува околу 250 000 прерани смртни случаи годишно и е причина за бројни хронични заболувања како астма, кардиоваскуларни и респираторни болести.
Државите членки ќе треба да преземат конкретни мерки за исполнување на новите стандарди до 2030 година. Локалните власти ќе добијат поддршка преку зајакнување на мониторингот и модерирање на квалитетот на воздухот, со цел поефективно следење и справување со загадувањето.
Доколку одредена држава не успее да ги исполни стандардите на време, може да добие продолжување на роковите, но само со сериозна анализа и план за подобрување на квалитетот на воздухот.
Граѓаните кои страдале од загаден воздух ќе можат да добијат обесштетување
Новата легислатива гарантира дека граѓаните кои претрпеле здравствени оштетувања поради прекршување на правилата за квалитет на воздухот ќе имаат право на компензација. Ова исто така вклучува подобра транспарентност и пристап до информации за квалитетот на воздухот.
Државите членки имаат рок од две години да ги адаптираат новите правила во своите национални закони. Европската комисија ќе усвои дополнителни акти за полесна примена на овие стандарди.
Овие промени се дел од Европскиот зелен договор и визијата за „нула загадување“, што има за цел создавање почиста и поздрава иднина за сите.