Неодамнешната обука за инспекција во животна средина на која присуствуваа општински службеници, но и овластени инспектори за животна средина, беше организирана за да се одговорат неколку критични потреби во контекст на спроведување инспекциски надзор за подобрување на квалитетот на воздухот на локално ниво. Со зголемување на индустриските активности и урбанизацијата, обезбедувањето усогласеност со еколошките регулативи станува суштинско. Обуката имаше за цел да им ги обезбеди потребните вештини и знаења на инспекторите за ефективно следење и спроведување на стандардите за квалитет на воздухот, што е клучно за заштита на јавното здравје и животната средина.
Темите опфатени за време на обуката се фокусираа на клучни аспекти на еколошката инспекција поврзани со загадување на воздухот и со начинот на планирање на инспекцискиот надзор. Тие вклучуваа Подготовка на стандардирани оперативни постапки (СОП), а инспекторите беа обучени како да развијат СОП за да обезбедат конзистентност, точност и ефикасност во спроведувањето на инспекцискиот надзор. СОП се од суштинско значење за одржување високи стандарди и обезбедување јасни насоки за спроведување инспекции. Обуката го нагласи значењето на деталното планирање пред спроведување на инспекциите. Инспекторите научија како да создадат детални планови кои ги опишуваат целите, обемот и методологиите за инспекциите, обезбедувајќи темелни и систематски евалуации. Со цел обезбедување на објективен инспекциски надзор, беа организирани практични сесии за демонстрација на реалниот процес на спроведување инспекциски надзор. Инспекторите беа водени како ефективно да спроведуваат инспекции, да идентификуваат прекршувања, да собираат докази и точно да ги документираат наодите. Специјално внимание беше посветено на разбирањето на изворите и влијанијата на загадувањето на воздухот, како и за регулаторните стандарди кои го регулираат квалитетот на воздухот.
Обуката беше организирана во Цементарница УСЈЕ во Скопје. Ова практично искуство беше непроценливо, овозможувајќи им на учесниците да набљудуваат вистински индустриски операции и да се запознаат со специјални инспекциски техники во контролирана средина.
Кога ги прашавме инспекторите за тоа што мислат, тие рекоа дека практичното искуство на реална индустриска локација им овозможило опипливо разбирање на процесите на инспекција, што е често поефективно од теоретското учење само по себе.
Обуките за инспектори многу ни помогнаа да ја подобриме ефикасноста на инспекцискиот надзор во Струмица, особено до споделување практични примери.
Преку овие обуки ние, инспекторите, подобро се вмреживме и да споделуваме добри практики, решенија и идеи.
За време на обуката учесниците имаа прилика да се запознаат и со плановите на Државниот инспекторат за животна средина (ДИЖС) кој, всушност, планира сите инспектори да ги припои кон Државниот инспекторат, а позицијата овластен инспектор за животна средина (ОИЖС) со надлежности во својата локална самоуправа да се укине. Со ваквите промени од ДИЖС сметаат дека ќе се овозможи поголема ефикасност во спроведување на инспекциски надзор, полесно функционирање и обезбедување непристрасност и објективност во извршувањето на активностите поврзани со инспекциски надзор во животна средина.
Дарко Блинков, генерален инспектор за животна средина, смета дека спроведувањето на инспекцискиот надзор во животната средина без соодветна координација на централната и локалната власт, како и непостоење на механизам со кој ќе се следи спроведувањето на инспекцискиот надзор на локално ниво ја доведува во прашање ефикасноста и резултатите од истиот. Спроведувањето на инспекцискиот надзор на овој начин не дава реална слика за спроведувањето и почитувањето на прописите од областа на животната средина од страна на субјектите на надзорот кои се должни истите да ги почитуваат. Затоа, обединувањето на ОИЖС во ДИЖС ќе овозможи поголема ефикасност во работењето, координација и соработка, а со тоа ќе се обезбеди подобро спроведување на законодавството.
На крај можеме да заклучиме дека обуката беше клучен чекор кон зајакнување на способностите на еколошките инспектори и обезбедување ефективно управување со квалитетот на воздухот. Сеопфатните теми и практичното искуство ја направија оваа обука вредна и значајна можност за учење за сите учесници.
Тренингот го организираше Центарот за климатски промени – Гевгелија во рамки на проектот „Справување со загадувањето на воздухот“, кој го имплементира Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП) во партнерство со Министерството за животна средина и просторно планирање и општините Кавадарци, Куманово, Гостивар, Струга и Струмица. Овој проект е дел од Програмската рамка на УНДП, финансирана од Шведска.